راینر روپ ــ
بازسرگیری کامل کمکهای نظامی و مالی ایالات متحده به اوکراین، در حالی که وزیر امور خارجه آمریکا، مارکو روبیو، از کرملین خواستار «نشانهای از حسن نیت» شده است ـــ نشانهای که تنها به زیان روسیه و به سود اوکراین خواهد بود. آیا روبیو در حال اجرای یک بازی دوگانه است تا ترامپ را بار دیگر به مسیر جنگ علیه روسیه بکشاند؟
چرخش ناگهانی سیاست آمریکاییها ـــ از توقف کامل هرگونه کمک نظامی به اوکراین تا عقبگردی ۱۸۰ درجهای و ازسرگیری بیقیدوشرط تمامی کمکهای نظامی و مالی ـــ تقریباً یکشبه رخ داد. چه اتفاقی افتاد؟ چه چیزی وضعیت بینالمللی را تا این حد دگرگون کرد؟
به نظر من، دو عامل در این تغییر ناگهانی سیاست آمریکا تعیینکننده بودند: نخست، فروپاشی ارتش اوکراین در محاصره کورسک، و دوم، پیشنهاد آتشبسی ۳۰ روزه از سوی واشنگتن به اوکراین و روسیه که با سمّ سیاسی بریتانیا آلوده شده بود. این پیشنهادی است که روسها در هر صورت بازنده آن خواهند بود، زیرا از یک سو، در شکل کنونی، پذیرش آن برای مسکو غیرممکن است، اما از سوی دیگر، اگر آن را رد کند، به عنوان طرفی لجوج و مخالف مذاکره معرفی خواهد شد ـــ کسی که حاضر به همراهی با طرح صلح ترامپ نیست. همین مسئله، به زعم توطئهگران اتحادیه اروپا و ناتو، ممکن است باعث شود ترامپ بار دیگر به مسیر ضدروسی گذشته بازگردد.
گرچه جزئیات توافق آتشبس پیشنهادی آمریکا که در جده، عربستان سعودی، ارائه شده، حتی برای روسها نیز هنوز کاملاً مشخص نیست، اما ایالات متحده ـــ همانطور که پیشتر اشاره شد ـــ همه کمکهای نظامی خود به اوکراین را از سر گرفته است. در چنین شرایطی، اگر کرملین این توافق را بپذیرد، متحمل ضربهای سنگین خواهد شد:
۱. حمله موفقیتآمیز ارتش روسیه در محاصره کورسک متوقف میشود و هزاران نیروی اوکراینی که به بهترین تسلیحات مجهز هستند، فرصت فرار از محاصره را پیدا خواهند کرد.
۲. ارتش اوکراین در طول این آتشبس ۳۰ روزه، بدون هیچ مزاحمتی از سوی حملات هوایی روسیه، میتواند بهطور کامل توسط آمریکا و اتحادیه اروپا-ناتو تجهیز شود. در این مدت، تسلیحات و مهمات جدید میتوانند مستقیماً به خطوط مقدم نیروهای اوکراینی منتقل شوند.
۳. نیروهای اوکراینی یک ماه کامل برای استراحت، تجدید قوا و سازماندهی مجدد یگانهای خود در جهت ازسرگیری نبرد فرصت خواهند داشت.
۴. پس از ۳۰ روز، ارتش روسیه بار دیگر با دشمنی قویتر روبهرو خواهد شد. این امر شاید از شکست کامل اوکراین جلوگیری نکند، اما قطعاً جنگ را طولانیتر، نبردها را شدیدتر و هزینههای انسانی را برای روسیه سنگینتر خواهد کرد.
پیشنهاد آمریکا، درواقع، روسها را بین دو گزینه قرار میدهد: یا به نبردی ادامه دهند که در آن ارتش اوکراین دیگر توان چندانی برای مقاومت ندارد، یا اینکه آتشبس را بپذیرند، عملیات موفقیتآمیز خود را متوقف کنند و دست روی دست بگذارند تا اوکراین دوباره انباشته از تسلیحات شود. فقط افراد سادهلوح ممکن است گزینه دوم را انتخاب کنند. اما چرا روسها باید چنین تصمیم احمقانهای بگیرند؟ پاسخ رسمی وزیر امور خارجه آمریکا، مارکو روبیو، این است: «روسیه باید نشانهای از حسن نیت نشان دهد.»
این استدلال کاملاً مضحک است، انگار که روسیه تاکنون هیچ «نشانهای از حسن نیت» در این مناقشه نشان نداده باشد. در اینجا، نگاهی گذرا به سابقه توافقهای آتشبس و مذاکرات صلحی که اوکراین همواره نقض کرده است، خواهیم داشت:
مینسک ۱ ـــ در اوت ۲۰۱۴، هزاران سرباز اوکراینی در محاصره ایلووایسک کشته شدند. نیروهای اوکراینی، از جمله گردانهای داوطلب نئونازی، تلاش کردند شهر راهبردی ایلووایسک در دونباس را از نیروهای مخالف دولت کودتایی کییف بازپس بگیرند. پس از موفقیتهای اولیه، نیروهای دولت برآمده از کودتای میدان، در محاصره گرفتار شدند. صدها سرباز اوکراینی کشته، زخمی یا اسیر شدند. در این لحظه، کییف ناگهان فریاد صلح سر داد: «ما آماده مذاکرهایم! بیایید گفتوگو کنیم!» توافق مینسک ۱ امضا شد ـــ و بلافاصله نقض گردید.
مینسک ۲ ـــ در سال ۲۰۱۵، هزاران سرباز اوکراینی در محاصره دبالْتْسِوو کشته شدند. نبرد دبالْتْسِوو نقطهای سرنوشتساز در جنگی بود که رژیم کودتایی کییف آن را بهطور رسمی «عملیات ضدتروریستی» نامیده بود ـــ جنگی که علیه مردم روسزبان خود در دونباس به راه انداخته بود. این نبرد میان ژانویه و فوریه ۲۰۱۵ در منطقهای راهبردی که گره ارتباطی راهها و خطوط راهآهن میان دونتسک و لوهانسک محسوب میشد، رخ داد. نیروهای اوکراینی، که گردانهای نئونازی داوطلب فرماندهی آنها را برعهده داشتند، در محاصره افتادند و متحمل خسارات سنگینی شدند.
«جنگ را متوقف کنید! ما خواهان صلح هستیم!» این فریادهای کمکخواهی از کییف حتی به گوش آنگلا مرکل نیز رسید. او فوراً به مسکو پرواز کرد و از پوتین خواست که توافق مینسک ۲ را بپذیرد. این توافق امضا شد ـــ اما اوکراین هرگز آن را اجرا نکرد. بعدها، مرکل و فرانسوا اولاند، رئیسجمهور وقت فرانسه، اذعان کردند که هدف اصلی مینسک ۲ تنها اتلاف وقت و فریب روسیه بود تا ناتو بتواند اوکراین را برای جنگ تجهیز کند.
استانبول ـــ مارس ۲۰۲۲، نیروهای روسیه در آستانه ورود به کییف قرار داشتند. ناگهان از کییف فریاد «ما آماده مذاکرهایم!» بلند شد. در استانبول، نمایندگان روسیه و اوکراین پیشنویس یک توافق صلح را امضا کردند. اما پس از بازگشت به کییف، رئیس هیئت مذاکرهکننده اوکراین به طرز مشکوکی ترور شد و توافق صلح امضاشده بلافاصله به زبالهدان تاریخ سپرده شد.
کورسک ـــ اکنون، در سال ۲۰۲۵، ارتش اوکراین در منطقه کورسک بهطور کامل از هم فروپاشیده است. هزاران سرباز در محاصرهاند. و ناگهان، همانطور که در گذشته دیدهایم، از کییف بار دیگر درخواست مذاکره و آتشبس شنیده میشود.
ولادیمیر پوتین و مقامات عالیرتبه روسیه بارها اعلام کردهاند که مسکو تنها زمانی آتشبس را خواهد پذیرفت که مذاکراتی جدی و اساسی برای ایجاد یک چارچوب جدید امنیتی در اروپا صورت گیرد ـــ چارچوبی که در آن امنیت یک کشور به بهای تهدید امنیت کشور دیگر تأمین نشود. تنها زمانی که چنین توافقی با مشارکت همه طرفهای ذینفع، بهویژه واشنگتن، حاصل شود، میتوان از آتشبس سخن گفت.
اما به نظر میرسد که هیچکدام از اعضای تیم مذاکرهکننده ترامپ هرگز به سخنان روسها گوش ندادهاند. نادیده گرفتن نگرانیها و مطالبات روسیه، از زمان پایان جنگ سرد به یک سنت رایج در میان «نخبگان» غربی تبدیل شده است. در غیر این صورت، آنها در جده طرحی را ارائه نمیدادند که روسیه مجبور به رد آن باشد. و به این ترتیب، روسیه بهعنوان «دشمن صلح» معرفی میشود و مقصر جلوه داده میشود. یک حرکت تبلیغاتی درخشان برای رسانهها! همه این ماجرا شبیه به یک سناریوی از پیش طراحیشده است ـــ و بسیاری از شواهد نشان میدهند که دقیقاً همینطور است؛ توطئهای علیه روسیه و ترامپ، که دولت استارمر در بریتانیا نقش اصلی را در آن ایفا میکند ـــ جزئیات بیشتر در بخش دوم.
در چنین شرایطی، ایالات متحده اکنون از روسیه میخواهد که توافقی را امضا کند که در آن تنها بازنده خواهد بود. چراکه در ازای این توافق، آمریکاییها چیزی جز تهدید به تحریمهای جدید در صورت عدم پذیرش، برای روسیه ندارند. اما حتی ترامپ نیز نمیتواند با چنین تهدیدهایی کرملین را تحت تأثیر قرار دهد.
بر اساس تازهترین تحلیل نظامی سرهنگ بازنشسته ارتش آمریکا و مورخ نظامی برجسته، داگلاس مکگرگور، نیروهای روسی در اوکراین ابتکار عمل راهبردی را در دست دارند ـــ و نه فقط در آنجا. به گفتهی او، در هرگونه جنگی در شرق اروپا، روسیه امروز از هر نظر قویتر از ایالات متحده و ناتو در مجموع است. پس چرا کرملین باید به خواستههای واشنگتن در مورد یک توافق آتشبس ابلهانه که کاملاً به ضرر روسیه است، تن دهد؟ روسیه این جنگ در اوکراین را دیر یا زود پیروز خواهد شد ـــ حتی اگر تیم ترامپ همان مسیری را در پیش بگیرد که تیم جنگطلبان آشفته دولت بایدن دنبال میکرد.
از دیدگاه مسکو ـــ به گفته مکگرگور ـــ جنگ در اصل به پایان رسیده است. اکنون، کرملین باید در مورد مدیریت پیروزی خود تصمیماتی اتخاذ کند. در این میان، زلنسکی دیگر تقریباً هیچ نقشی ندارد. او تا حد زیادی بیاهمیت شده و تنها بهعنوان عاملی مزاحم عمل میکند که پایان درگیریها و کشتار را به تعویق میاندازد.
به گفته مکگرگور، روسها در حال حاضر چندین گزینهی راهبردی پیش روی خود دارند. آنها نیروهای متمرکزی در شمالشرقی و جنوبشرقی اوکراین دارند و میتوانند آزادانه تحرک داشته باشند. روسیه بهاندازه کافی نیرو در اختیار دارد که از رودخانه خِرسون عبور کند. آنها میتوانند اودسا را تصرف کنند. حتی میتوانند پیشروی کرده و مستقیماً به سمت کییف حرکت کنند.
او بهصراحت میگوید:
هر اقدامی که انجام دهند، باید از خود بپرسند: تا چه اندازه باید پیش برویم تا امنیت روسیه را تضمین کنیم؟ روسیه هرگز قصد نداشت عمیقاً در اوکراین پیشروی کند. اما با گذشت زمان، ارسال موشکهای دوربردتر از سوی غرب ـــ که هر روز بیش از پیش به عمق خاک روسیه نفوذ میکردند ـــ این کشور را وادار کرد تا قلمرو بیشتری را تحت کنترل بگیرد تا یک دیوار دفاعی ایجاد کند و خود را از این تهدیدها محافظت کند.
منبع: راشا تودی، ۱۵ مارس ۲۰۲۵
https://luuul.ru/uv/service/hvtrs8%2F-dg.pt%2Ccmm-mgilulg-219711-vrcvgsvig-tol-uaqhknetmn%2Fawfeeviqcjtgn%2Fwcfdelsvinlqtcnfscbioomgnq%2F